chispa1707

https://kodluch.files.wordpress.com/2018/02/rozprawa-o-zmianach-na-kuli-ziemskiej.pdf

Michal Popiel "A dissertation on changes on the globe". 1829/1830
Michal Popiel "Rozprawa o zmianach na kuli ziemskiej". 1829/1830

Autor pisze o tym, że oś ziemska przesunęła się o 2000 mil.

Cytaty:
„... i u nas w Polsce Kości Mamuta i inne koście olbrzymiego rodzaju, lub w Syberyi słoniowe, które są śladem istotnym, że oś ziemska /się/ zmieniła, jak już
powiedzieliśmy, pochylenie swoje, i że kraje północne, sama nawet Syberya, znaydowały się niegdyś pod strefą gorącą”

Całej Europie jest wiadomo, że półowę Fryzji pochłonęło morze”.
„...utworzyło się niedawnymi czasy morze Harlem w Hollandyi”...

"Stawern (miasto Fryzji), niegdyś wielkie - ocenaem zostało zatopione. Wyspy Borkum, Just, Boese, Norder, Nye, Batterige, Langer Oge, Spikeroge, Wanger, Segellinek, Amelandt, Rottougi - i wiele innych - bez wątpienia były lądem stałym. Jeszcze w XVI wieku widziano dzwonnice 18 wsi niedaleko Mordik, które wystawały ponad wszystkie powodzie i wytrzymujące długo wszystkie burze, jednak w końcu uległy przemocy fal.
Miasta Freius, Aigues Mortes, Ravene bywały portami i kilka razy przestawały nimi być. To samo działo się z miastem Damietta, zaś Rosetta nagle oddaliła się od morza. Miasta Alekxandrya i Arles - niegdys porty, są teraz odległe od morza.

Autor opisuje (nagłe) zalanie wybrzeży i stopniowe opadanie wód morskich (lub podnoszenie się lądów i dna morskiego). Uczeni wiedli spory czy Skandynawia była wyspą, sądzono, że Morze Bałtyckie było połączone z Morzem Białym. Morze Śródziemne się podniosło i zatopiło Kartaginę a Morze Kaspijskie pełne jest namułów naniesionych przez wielkie rzeki...

Dalej:
„Widziano w Ameryce trzęsienie ziemi trwające przeszło rok cały i dające się czuć co dzień kilka razy. Jego skutki wypychają czasem bałwany morskie na kilka mil
w lad stały, zostawiając suche dno morza” Takie zdarzenia pozalewały zapewne płaszczyzny wodami, które się więcej cofnąć nie mogły do swego łożyska i ileż
prowincyi w tych przypadkach zaginąć musiało?
Zdarzało się, że przez trzęsienie ziemi zapadały się w głębię jezior i mórz znaczne bardzo ziemie; lub czasem zapadały się całkowite góry,zastąpione jeziorem wybuchłem
natychmiast; albo zapadały się częściami same jeziora i morza. Niekiedy to igrzysko natury przerywa sobie całe warstwy ziemi i wydobywa się z iey podziemnego więzienia
rzucając z iey łona płomienie, piasek wapienny, kamienie i siarczyste ognie nieznośnego zapachu: otwory te zamykają się czasem na powrót natychmiast, czasem zaś otworami na
zawsze zostają.

Opis dwóch trzęsień ziemi które zniszczyły Lizbonę., w roku 1532 i 1755. Oba trzęsienia ziemi odczuwalne były na terenie całej Europy oraz Północnej Afryki. Ucierpiały także
Wyspy Azorskie oraz Południowa Ameryka. Podczas „plagi Lizbony zacząwszy od Kadyksu aż do Hamburga Ocean wzburzony został i bałwan jeden morski rzucił się w ówczas na
Hadyx z taką wściekłością i w tak ogromnej masie, że to miasto duże całe niemal zatopił i wpadł na powrót do morza.. Brzegi nawet Śródziemnego morza były w poruszeniu. Rzeki
Gwadalquivir, Tag, Dourol, Garonna i Wesel zostały wzdęte. Wybrzeże, które rozłącza Groeningę z Embden wdarło się tam także i wody jego utworzone są przez trzęsienie ziemi.”

W r. 1768 Ameryka cała przez trzęsienie ziemi z swey posady wzruszona została, lecz tego ląd nasz stały/Europa/ nie
uczuł bynajmniej. Muszle na górach niebieskich tam się znaydujące, i ślady morza na płaszczyznach, o których Acosta
wspomina, - dowodzą wielkie tameczne potopy, z których mieszkańcy pamiętają niektóre. Kości nawet które się tam
wykopują,zdają się być Hypopotamów czyli koni morskich...



Edited at 2018-03-04 12:43 (UTC)